Vierendertig jaar, vijf maand en drieëntwintig dagen had ik er niet aan gedacht, laat staan dat er iets in mij de vraag zou oproepen of het überhaupt zou bestaan. Maar sinds 10 februari 2020 is mijn leven anders. Sindsdien word ik elke nacht badend in het zweet wakker, loop zenuwachtig rondjes om het huis en kijk nog vager voor me uit dan ik voor die tijd ook al deed. Het groene blikje van Buisman. Het heeft me in zijn greep.

Ik moet eerlijk toegeven, de verwachtingen waren hooggespannen toen ik hoorde dat het EO programma Typisch in Zwartewaterland kwam om filmen om de alledaagse bezigheden van typische mensen vast te leggen. Toch was ik wel verbaasd dat veel mensen hadden verwacht dat het een reclamespotje voor Zwartewaterland zou worden, want wie het programma een beetje kent, weet dat ze over het algemeen mensen volgen waar je thuis op de bank altijd een beetje om moet gniffelen. Het gat wat Man Bijt Hond qua merkwaardige figuren heeft achterlaten, is grotendeels ingevuld door Typisch.

Laat ik voorop stellen, ik keek vooral voor de Gaellemunigers. Helemaal nadat ik wel klaar was met het groene buisman blikje en de meneer die kant en klare pannenkoeken voor een vluchteling ging opwarmen via een gaskanon. Ik voelde me ontzettend ongemakkelijk worden, omdat het nu allemaal wel dichtbij komt. Normaal zitten er mensen in dit programma die je niet kent, de Gaellemunigers ken ik allemaal. De een wat beter dan de ander, maar dan wordt het toch ineens een stuk anders. Nu zie je ook pas echt hoeveel er in zo’n programma eigenlijk in scène wordt gezet, of op zijn minst gestuurd. En ja, het is televisie, ik weet het. Als editor van een programma kun je iemand maken of breken, je kunt ontzettend zinnige dingen zeggen, maar als ze net een beeld pakken waarop je in gedachten verzonken lijkt en ze monteren er een komisch muziekje onder, dan kom je voor de mensen thuis die je niet kennen gewoon over als een mafkees.

Maar het kwam op mij vooral bij de mensen die ik ken soms wat onnatuurlijk over. Helemaal nadat je naderhand berichten leest van deelnemers aan dit programma, dat er inderdaad nogal wat dingen werden gestuurd door het programma zelf.

Het meest schrijnende vond ik het stukje met Bertus de mollenvanger. Bertus stapte op zijn fiets om mollen te vangen en stak via de pont het zwartewater over. Om Bertus vervolgens drie tellen later bij een boerderij in Cellemuiden aan de keukentafel te zien zitten. Kan zijn dat Bertus vanaf de meente, via de pont, Zwartsluis en Hasselt naar de Hasselterdijk is gefietst. Maar het lijkt me nogal sterk.

Heeft dan werkelijk alles in dit programma een wrange nasmaak? Welnee. Ik vond het leuk om Jan de Lego Man na 26 jaar weer eens terug te zien in mijn leven, als kind heb ik op woensdagmiddagen in D’ Overtoom de mooiste creaties gebouwd van zijn Lego. Poes vlekje is na vier jaar weer terug bij zijn oude baasje én het blikje van Buisman is terecht. Daarnaast ben ik weer ontzettend verliefd geworden, op de omgeving, maar vooral op Genemuiden. Door zo’n programma zie je je dagelijkse leefomgeving weer eens van een heel andere kant. Dingen die door de jaren heen normaal zijn geworden, krijgen ineens weer meer aandacht. En elke keer wanneer ze weer met van die willekeurige beelden uit Genemuiden op de proppen kwamen dacht ik; ‘Wat woon ik toch eigenlijk op een prachtige plek.’

---